Wij beren- eindelijk ons echte verhaal van Lotte Stegeman en Marieke ten Berge

Na het lezen van dit sprankelende boek kun je niet anders dan van beren gaan houden. Door de sublieme schrijfwijze van Lotte Stegeman en de imposante illustraties van Marieke ten Berge wil je eigenlijk niet dat het verhaal stopt; het boek mag niet uit. De wereld van de beren is door dit duo eerlijk, passievol verwoord en eerlijk, haast lieflijk geïllustreerd.

Stegeman maakt een duidelijk statement met dit boek: er is een berenboek nodig. Het gaat namelijk niet zo goed met de beren én er zijn zo veel verhalen over beren dat het wel eens tijd werd voor de waarheid over de beer. En die waarheid raakt en verwondert door de treffende toon en de gedetailleerde, indringende beelden van Marieke ten Berge.

Je leert eindelijk dé acht berensoorten kennen (de honingbeer, de lippenbeer, de Amerikaanse zwarte beer, de brilbeer, de reuzenpanda, de ijsbeer, de kraagbeer en de bruine beer), waarbij het perspectief dit boek meer dan uniek maakt. Direct vanaf de eerste bladzijde is het namelijk de bruine beer die je door dit boek loodst, je tips geeft en je heel veel leert. En de manier waarop is aansprekend, grappig en treffend. Nergens is de stem van de auteur te voelen. Het lijkt overal alsof de bruine beer dit verhaal écht vertelt. Je kunt gerust stellen dat dat eenn van de krachten van dit boek is.

Na wat korte uitleg en een overzichtelijke wereldkaart, stellen alle beren zich voor in deel 2, waarbij de bruine beer meermaals commentaar levert door de pitch van elke beer te onderbreken en wat vragen te stellen. Die vragen maken de verhalen net even aantrekkelijker en speelser. En dat terwijl de informatie die je leest al meer dan boeiend is, want dat Stegeman gedegen onderzoek heeft gedaan mag duidelijk zijn. Laat staan de beelden die de bladzijden sieren, kleine en paginagrote beelden van de beren en hun leefwereld. Het voelt, vooral bij de paginagrote illustraties, alsof je hun wereld ingetrokken wordt door het natuurlijke kleurgebruik dat past bij de beer en zijn omgeving, de ogen van de beren en andere verbluffende details van elke beer. Meer beer in beeld had best gemogen, zo'n waardevolle toevoeging.

Vanuit een originele invalshoek delen de beren informatie over zichzelf, waarbij steeds het unieke van een beer wordt belicht, naast de relatie met de mens en klimaatverandering. De bruine beer maakt ons mensen, de lezers, wel even heel goed duidelijk wat voor prutsers wij zijn. De toon, de voorbeelden en de toelichting zijn soms haast komisch, maar bloedserieus. Het fijne daarbij is dat de illustraties juist realistisch ogen en de details van de beren uitvergroten. Dat klimaatverandering en de mens een grote rol spelen in het voortbestaan wordt duidelijk bij alle beren; bij de een net even meer dan de ander. Na de voorstelrondes volgt nog een derde deel met wat algemene extra informatie over onder andere hoe beren vroeger leefden en beroemde beren. Daarna volgt nog een fijne overzichtelijke vergelijking tussen mens en beer. Heel begrijpelijk dat deze onmisbare informatie in dit boek thuishoort, maar eigenlijk waren de voorstelrondes al zo verbluffend duidelijk en zo interessant dat je je af kunt vragen of deze extra informatie die de bruine beer deelt, nodig was. Het vijfde deel bevat van alle acht de beren paspoorten: een goed overzichtelijk geheel waarin ook nog andere feitjes staan dan in de voorstelronde. En mocht je nou denken, er ontbreekt een type beer, dan maakt de bruine beer even goed duidelijk dat sommige andere dieren waarvan mensen denken dat het beren zijn, geen beren zijn. Is dat maar mooi even duidelijk, want de toon van de bruine beer is voelbaar.

Dit boek is het meest makkelijk te lezen voor kinderen vanaf een jaar of 9 en zal vele ogen openen én harten sneller doen laten kloppen. Al met al een leerzaam, uitdagend, uitnodigend en verbluffend boek; je kunt gerust kunt stellen dat Stegeman en Ten Berge allebei zichzelf hebben overtroffen en dankzij de mooie vormgeving van Nanja Toebak spreken hun beelden en woorden nóg meer aan.

Bestel het boek hier

Schrijver: Lotte Stegeman

Illustrator: Marieke ten Berge

Jaar: 2025

Genre: non-fictie

Leeftijd: 9+

Uitgeverij: Luitingh- Sijthoff