Als je alles wilt weten over het ontstaan van de aarde, is 'Het raadsel van alles wat leeft' een aanrader. In duidelijke taal, steeds vanuit een vraag, legt Jan Paul Schutten de meest ingewikkelde materie op een begrijpelijke en aantrekkelijke manier uit. En dat alles in een prachtig vormgegeven boek met goud-op-snee bladzijden en een linnen rug.
In 11 delen behandelt Jan Paul Schutten zeer uiteenlopende onderwerpen over de evolutie. In elk deel staat een onderwerp centraal dat aan de hand van een aantal vragen wordt uitgewerkt. Alle onderwerpen volgen elkaar logisch op en hebben te maken met de aarde, het ontstaan van de aarde en van jou, de evolutie, leven op aarde en overleven op aarde. Een paar voorbeeldvragen die behandeld worden in dit boek: 'Hoe oud is het heelal?', 'Hoe zag een dag op aarde er vroeger uit?', 'Wat is de evolutietheorie en wie bedacht die?', 'Hoe ontstaat een nieuwe soort?, 'Waarom zijn genen zo belangrijk?, 'Welke uitvindingen zorgden voor het leven van vandaag?' en 'Kunnen mensapen net zo slim worden als wij?' Alle vragen worden korten vaak met voorbeelden beantwoord, waarbij de informatie is voorzien van passende illustraties van Floor Rieder. Mooie tekeningen in rustige tinten met soms wat woorden erbij en dan weer een grappig tekstje.
De wijze van schrijven is prettig en aansprekend. Jan Paul Schutten spreekt de lezer regelmatig aan en houdt de lezer erbij, wat mede komt doordat hij niet feitelijk of wetenschappelijk schrijft, maar veel zinnen schrijft met daarin 'je', zoals 'Begint het je al te duizelen?' of 'Je begrijpt dat...'. Met opmerkingen en zinnen als 'Terwijl je deze ene zin leest, komen er bijvoorbeeld zo'n tien miljoen rode bloedcellen in je lichaam bij.', 'Gezellig hè?!' of 'Hoho, zul je denken, kán daar wel iets leven? Nou reken maar.' word je actief betrokken bij de tekst, maar ook met een tip voor een experimentje thuis (en stappenplan in de illustraties) of andere opdrachten zoals 'Teken uit je hoofd allemaal cirkels die ongeveer zo groot zijn als een munt van tien cent.' Bovendien is de wijze van uitleg soms haast grappig en dat terwijl de inhoud wetenschappelijk en goed doordacht is. Die combinatie maakt het een zeer sterk boek.
In het een na laatste deel wordt de evolutietheorie beschreven vanuit de wetenschap en gaat de auteur in op het woord 'theorie'. Mooi daarbij is het slot, waarin Jan Paul Schutten aangeeft zelf niet te geloven in het feit dat de aarde in zes dagen gemaakt is: 'Je kunt best in de evolutie en in God tegelijk geloven.' Hij benoemt daarbij dat niemand dat echt zeker weet. Net als alle informatie over de evolutie. Heel eerlijk beschrijft hij dat hij tijdens het maken van dit boek zich ook regelmatig afvroeg of álles wel klopte wat wetenschappers beweerden. Hij sluit dan ook af met een tip om vooral zelf te gaan ontdekken waar jij in gelooft. Misschien had deze informatie juist ook in het begin van het boek geplaatst kunnen worden; een passende inleiding en een passend slot.
Dit boek is een goed voorbeeld van een informatief boek vol rijke taal. Dit boek draagt bij aan woordenschat en aan meer begrip over een best wel ingewikkeld en niet tastbaar onderwerp. Ook prikkelen de vragen in dit boek enorm. Kinderen zien die vragen en raken nieuwsgierig; ze willen het antwoord weten. Dat is het fijne van dit boek dat vol staat met authentieke teksten.
Uiteraard kun je dit boek inzetten als je het hebt over de aarde, het ontstaan van de aarde, de evolutie, geschiedenis, natuur, biologie, maar ook als je het wilt hebben over wetenschap of als je kinderen vaardigheden wilt leren om zelf antwoorden op vragen te vinden. Bovendien is dit een heerlijk boek om zo af en toe uit voor te lezen, al is het alleen maar om kinderen te prikkelen en nieuwe dingen te leren. Al met al een heel leerzaam boek, dat kinderen nieuwsgierig zal maken naar meer en dat ondanks de dikte van dit boek...
Meer ideeën wat je met een boek als dit kunt doen? Zie de tips bij 'De kracht van informatieve kinderboeken'.
Leuk weetje: dit boek heeft al heel veel prijzen gewonnen, namelijk de Nienke van Hichtum-prijs, de Gouden Tulp, de Gouden Griffel en het Gouden Penseel
Schrijver: Jan Paul Schutten
Illustrator: Floor Rieder
Jaar: 2013
Genre: non-fictie
Leeftijd: 9+
Uitgeverij: Gottmer